Για τη θυσία του Παπαφλέσσα και των συντρόφων του στο Μανιάκι

Για τη θυσία του Παπαφλέσσα και των συντρόφων του στο Μανιάκι, έχουν γραφτεί πολλά. Το έγγραφο που ακολουθεί, δίνει μια άλλου είδους αυθεντική ιστορική εικόνα για το ζήτημα αυτό. Περιγράφει με απλό αλλά συγκλονιστικό τρόπο την εφιαλτική κατάσταση που επικρατούσε στη Μεσσηνία μετά την καταστροφή στο Μανιάκι και το άκουσμα του θανάτου του Παπαφλέσσα. Να τι έγραφε ο Αστυνόμος της Κορώνης:

Προς το Έξοχον Υπουργείον της Αστυνομίας.

Πληροφορείστε από πολλά μέρη την νέαν δυστυχίαν οπού άρχισε από τις 20, τρεις ώρας της ήμερος ο φρικτός πόλεμος εις το ταμπούρι του αρχιμαντρίτου και καπετάν Κεφάλα και άλλων πολλών Ελλήνων. Οι Άραβες όρμησαν κατ' αυτών και κατέσφαξαν πολλούς και άλλους έπιασαν ζωντανούς.
Εις την 21 άρχισε πόλεμος από το πουρνό και εβάσταζε έως το βράδυ. Οι τρέδες με τον στρατηγόν Κολιόπουλον και άλλους οπού μαζί του είχε. Δεν εμάθαμε το σωστόν διά να σας πληροφορήσωμεν εις ποίον έμεινεν η νίκη.
Σήμερις εις τας 22, εις την πρώτην ώραν της ημέρας, η καβαλλαρία εκατέβη εις την Βρωμόβρυσην, έβαλαν φωτιά εις στα Σπητάλια, Καρτερόλι, Νησί και εις άλλα μέρη πολλά έπιασαν πολλούς ανθρώπους, γυναίκες, παιδιά και αρκετά ζώα. Τον ένα Μιχάλο τον εσκότωσαν, τον άλλον τον έπιασαν ζωντανόν εις το Νησί.
Τον Έπαρχον του Νησίου τον εβάρεσε ταμουλάς και ετελείωσε. Το Φροντιστήριον οπού ήταν εις Κουτζούκ Μάνη εκαταρπάχτηκε με αρκετάς πρεβεζιόνες. Όλοι οι άνθρωποι εκολλήσαμε τα βουνά, τα δε Σπαρτιατικά κουμάντο έφυγαν όλα εις Καλαμάτα.
Σήμερις τα κάστρα έρριξαν αρκετά κανόνια, τι γίνεται δεν ηξεύραμεν. Εν ενί λόγω κατά το παρόν ο Μεσσηνιακός κόλπος είναι εις τας χείρας των εχθρών.

Μένω. Ο ευπειθής πατριώτης
ο Γ(ενικός) Αστυνόμος Κορώνης
Αναστάσιος Σοφιανόπουλος Τη 22 Μαΐου 1825 Πολιανή