O Ν. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΎ ΚΡΑΤΟΥΣ
Θεωρούμε υποχρέωσή μας να δούμε από την αρχή τα πράγματα και κατ' άλλους να μάθουν τη Μεσσηνία από την ίδρυσή της και για κάποιους άλλους να θυμηθούν.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν να δούμε τη Μεσσηνία από συστάσεως του Ελληνικού κράτους.
Η πρώτη σύσταση του Ελληνικού κράτους έγινε το 1833 από τη Βαυαρική Αντιβασιλεία αφού ο Βασιλιάς Όθωνας δεν είχε αναλάβει ακόμα επειδή ήταν ανήλικος. Το νεοσυσταθέν Ελληνικό κράτος περιελάμβανε την Πελοπόννησο, τη Στερεά Ελλάδα, και τις Κυκλάδες, Διαιρέθηκε δε σε 10 Νομούς και 47 Επαρχίες, ανάμεσα στους 10 Νομούς ήταν και ο Νομός Μεσσηνίας. Ο Νομός Μεσσηνίας συστάθηκε με Βασιλικό Διάταγμα στις 3-4-1833 και η αρχική του πρωτεύουσα ήταν η Αρκαδιά, η σημερινή Κυπαρισσία.
Σύμφωνα λοιπόν με την τότε Διοικητική διαίρεση του Ν. Μεσσηνίας, αναφέρουμε ότι ο Νομός διέθετε 5 Επαρχίες. Την επαρχία Καλαμών με πρωτεύουσα την Καλαμάτα, που παλιότερα λεγόταν Καλάμαι, την επαρχία Μεσσήνης, που παλαιότερα ήταν επαρχία Παμίσου με πρωτεύουσα τη Μεσσήνη ή Νησί, την Επαρχία Τριφυλίας με πρωτεύουσα την Κυπαρισσία ή Αρκαδιά όπως λεγόταν παλαιότερα, την επαρχία Πυλίας με πρωτεύουσα την Πύλο ή Νιόκαστρο ή Ναυαρίνο όπως λεγόταν παλιά. Τέλος πρέπει να σημειώσουμε ότι μέχρι το 1911 η Μεσσηνία διέθετε και Πέμπτη Επαρχία την Επαρχία Ολυμπίας με πρωτεύουσα την Ανδρίτσαινα
Κατά το 1911 Η επαρχία Καλαμών διέθετε τους Δήμους Καλαμών με πρωτεύουσα την Καλαμάτα ή τας Καλάμας όπως λεγόταν, Το Δήμο Αλαγονίας με πρωτεύουσα τη Σίτσοβα, τη σημερινή Αρτεμισία, Το Δήμο Άμφειας με πρωτεύουσα (την έδρα όπως λεγόταν) τα Αρφαρά, το Δήμο Άριος με πρωτεύουσα τον Άρη ή Ασλάναγα όπως ήταν η παλιά ονομασία και το Δήμο Θουρίας με πρωτεύουσα τη ΘΟΥΡΙΑ η ΦΡΟΥΤΖΑΛΑ.
Την ίδια χρονολογία η Επαρχία Μεσσήνης διέθετε τους Δήμους Παμίσου με έδρα τη Μεσσήνη ή Νησί, Ανδανίας με έδρα το Διαβολίτσι, το Δήμο Αριστομένη με έδρα τον Αριστομένη, το Δήμο Εύας με έδρα την Ανδρούσα, το Δήμο Ιθώμης με πρωτεύουσα το Μαυρομάττι και το Δήμο Οιχαλίας με έδρα το Μελιγαλά.
Η Επαρχία Πυλίας με πρωτεύουσα την Πύλο, το Δήμο Αίπειας με πρωτεύουσα τη Λογγά, το Δήμο Βουφράδος με έδρα το Χατζή, το Δήμο Κολλωνίδων με έδρα την Κορώνη, το Δήμο Πεταλιδίου με έδρα το Πεταλίδι και το Δήμο Μεθώνης με έδρα το Δήμο τη Μεθώνη.
Η επαρχία Τριφυλίας διέθετε τους Δήμους Κυπαρισσίας με έδρα την Κυπαρισσία, το Δήμο Αετού με έδρα τον Αετό, το Δήμο Αυλώνος με έδρα το Σιδηρόκαστρο, το Δήμο Δωρίου με έδρα το Ψάρι, το Δήμο Εράνης με έδρρα τα Φιλιατρά. Δήμος Πλαταμώδους με έδρα τους Γαργαλιάνους, το Δήμο Τριπύλης με έδρα το Ραυτόπουλο και το Δήμο Φλεσσιάδος με έδρα τα Λιγούδιστα.
Τέλος η επαρχία Ολυμπίας είχε το Δήμο Ανδριτσαίνης με έδρα την Ανδρίταινα, το Δήμο Αλιφείρας με έδρα του Ζάχα, το Δήμο Αρήνης με έδρα τη Ζαχάρω, το Δήμο Βωλάκος με έδρα την Αγουλινίτσα, το Δήμο Σκυλούντος με έδρα τα Κρέστενα
Όλα αυτά συνέβαιναν το 1911, τότε που η επαρχία Ολυμπίας ήταν στη Μεσσηνία.
Το 1899 (6-7-1899 η Μεσσηνία ήταν 2 Νομοί. 1. Το Ν. Τριφυλίας και 2 το Ν. Μεσσηνίας.
Ο Νομός Τριφυλίας είχε 2 Επαρχίες α) Την Τριφυλία και β) Την Ολυμπία, ενώ ο Ν. Μεσσηνίας είχε 3 Επαρχίες α) Καλαμών, β) Μεσσήνης και γ) Πυλίας
10 χρόνια αργότερα το 1909, συγκεκριμένα στις 16/11/1909, ξανά συστάθηκε ο Ν. Μεσσηνίας με βάση την απογραφή του 1907.
Ας δούμε όμως τη Μεσσηνία αναλυτικά κατά περιόδους.
Οθωνική περίοδος
Από το 1835 – 1841 Οι Δήμοι υπέστησαν τις μεγαλύτερες αλλαγές (συγχωνεύσεις, υποβιβασμούς, αναβαθμίσεις, κλπ, κλπ λόγω πολιτικών παθών.
Έτσι η νέα διοικητική μεταρρύθμιση είχε λιγότερους Δήμους και τις ίδιες επαρχίες.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν να δούμε τη Μεσσηνία από συστάσεως του Ελληνικού κράτους.
Η πρώτη σύσταση του Ελληνικού κράτους έγινε το 1833 από τη Βαυαρική Αντιβασιλεία αφού ο Βασιλιάς Όθωνας δεν είχε αναλάβει ακόμα επειδή ήταν ανήλικος. Το νεοσυσταθέν Ελληνικό κράτος περιελάμβανε την Πελοπόννησο, τη Στερεά Ελλάδα, και τις Κυκλάδες, Διαιρέθηκε δε σε 10 Νομούς και 47 Επαρχίες, ανάμεσα στους 10 Νομούς ήταν και ο Νομός Μεσσηνίας. Ο Νομός Μεσσηνίας συστάθηκε με Βασιλικό Διάταγμα στις 3-4-1833 και η αρχική του πρωτεύουσα ήταν η Αρκαδιά, η σημερινή Κυπαρισσία.
Σύμφωνα λοιπόν με την τότε Διοικητική διαίρεση του Ν. Μεσσηνίας, αναφέρουμε ότι ο Νομός διέθετε 5 Επαρχίες. Την επαρχία Καλαμών με πρωτεύουσα την Καλαμάτα, που παλιότερα λεγόταν Καλάμαι, την επαρχία Μεσσήνης, που παλαιότερα ήταν επαρχία Παμίσου με πρωτεύουσα τη Μεσσήνη ή Νησί, την Επαρχία Τριφυλίας με πρωτεύουσα την Κυπαρισσία ή Αρκαδιά όπως λεγόταν παλαιότερα, την επαρχία Πυλίας με πρωτεύουσα την Πύλο ή Νιόκαστρο ή Ναυαρίνο όπως λεγόταν παλιά. Τέλος πρέπει να σημειώσουμε ότι μέχρι το 1911 η Μεσσηνία διέθετε και Πέμπτη Επαρχία την Επαρχία Ολυμπίας με πρωτεύουσα την Ανδρίτσαινα
Την ίδια χρονολογία η Επαρχία Μεσσήνης διέθετε τους Δήμους Παμίσου με έδρα τη Μεσσήνη ή Νησί, Ανδανίας με έδρα το Διαβολίτσι, το Δήμο Αριστομένη με έδρα τον Αριστομένη, το Δήμο Εύας με έδρα την Ανδρούσα, το Δήμο Ιθώμης με πρωτεύουσα το Μαυρομάττι και το Δήμο Οιχαλίας με έδρα το Μελιγαλά.
Πλ. 23ης Μαρτίου |
Τέλος η επαρχία Ολυμπίας είχε το Δήμο Ανδριτσαίνης με έδρα την Ανδρίταινα, το Δήμο Αλιφείρας με έδρα του Ζάχα, το Δήμο Αρήνης με έδρα τη Ζαχάρω, το Δήμο Βωλάκος με έδρα την Αγουλινίτσα, το Δήμο Σκυλούντος με έδρα τα Κρέστενα
Όλα αυτά συνέβαιναν το 1911, τότε που η επαρχία Ολυμπίας ήταν στη Μεσσηνία.
Το 1899 (6-7-1899 η Μεσσηνία ήταν 2 Νομοί. 1. Το Ν. Τριφυλίας και 2 το Ν. Μεσσηνίας.
Ο Νομός Τριφυλίας είχε 2 Επαρχίες α) Την Τριφυλία και β) Την Ολυμπία, ενώ ο Ν. Μεσσηνίας είχε 3 Επαρχίες α) Καλαμών, β) Μεσσήνης και γ) Πυλίας
10 χρόνια αργότερα το 1909, συγκεκριμένα στις 16/11/1909, ξανά συστάθηκε ο Ν. Μεσσηνίας με βάση την απογραφή του 1907.
Ας δούμε όμως τη Μεσσηνία αναλυτικά κατά περιόδους.
Οθωνική περίοδος
Ο Νομός Μεσσηνίας συστήθηκε με ΒΔ στις 3/4/1833 ΦΕΚ 12/6.4.1833.
Πρώτη πρωτεύουσα ήταν η Αρκαδιά (Κυπαρισσία). Οι αρχικές επαρχίες του Νομού ήταν 5.
*Μετά από 2 χρόνια και 7 μήνες, στις 5/11/1835 πρωτεύουσα του Νομού ορίσθηκαν αι
Καλάμαι.
Καλάμαι.
*Στις 11/11/1959 ΦΕΚ 16/1960 καθιερώνεται να αποκαλείται Καλαμάτα από Καλάμαιπου
ήταν μέχρι τότε.
ήταν μέχρι τότε.
*Το 1845 η 6η επαρχία Μεθώνης μετονομάσθηκε σε Πυλίας και έδρα ορίστηκε η Πύλος.
Από το 1835 – 1841 Οι Δήμοι υπέστησαν τις μεγαλύτερες αλλαγές (συγχωνεύσεις, υποβιβασμούς, αναβαθμίσεις, κλπ, κλπ λόγω πολιτικών παθών.
Έτσι έγινε η νέα διοικητική μεταρρύθμιση Νόμος ΚΕ΄ 5/12/1845 ΦΕΚ 23/1845.
Οι Δήμοι ορίζονται σε τάξεις ή κατηγορίες ανάλογα με τον πληθυσμό.
Α΄ Τάξης Δήμοι ήσαν όσοι είχαν τουλάχιστον πληθυσμό 10.000 κατοίκους.
Β΄ Τάξης, όσοι είχαν πληθυσμό τουλάχιστον 2.000 κατοίκους.
Γ΄ Τάξης κάτω από 1.000 κατοίκους.
Οι Δήμοι του 1835
1. Αετού 2. Αιγάλεω 3. Αίπειας
4. Αλαγονίας 5. Αμφείας 6. Ανδανίας
7. Άριος 8. Αριστομένους 9. Αυλώνος
10. Βέλυρας 11. Βίαντος 12. Βουφράσου
13. Δερρών 14. Δωρίου 15. Εύας
16. Εράνης 17. Ηλέκτριδος 18. Θουρίας
19. Ιθώμης 20. Καλαμών 21. Κενήριου
22. Κολωνίδου 23. Κορυφάσιου 24. Κορώνης – Πεταλιδίου
25. Κυπαρισσίας 26. Λευκοθέας 27. Μεθώνης
28. Νέας Κρήτης 29. Οιχαλίας 30. Παμίσου
31. Πήδασου 32. Πλαταμώδους 33. Πολίχνης
34. Πυλίων 35. Σκάρμιγκα 36. Στενύκλαρου
37. Τιμάθειας 38. Τομέως 39. Τρίκκης
40. Τριπύλης 41. Υάμειας 42. Φλεσσιάδας
43. Ανδριτσαίνης 44. Βώλακας 45. Αλιφείρας
46. Σκυλλούντος 47. Αρήνης 48. Φιγαλείας
Το σπίτι του Νικηταρά στη Νέδουσα. |
Οι καταργηθέντες Δήμοι
1. Αιγάλεω 2. Βέλυρας
3. Βίαντος
3. Βίαντος
4. Δερρών 5. Ηλεκτριδος 6. Κενήριου 7. Κορυφασίου 8. Λευκοθέας 9. Ν. Κρήτης
10. Πήδασου 11. Πολίχνης 12. Πυλίων
13. Σκάρμιγκα 14. Στενίκλαρου 15. Τιμαθείας
16. Τομέως 17. Τρίκκης 18. Υάμειας
Οι Δήμοι του 1845
1. Αετού 2. Αίπειας 3. Αλαγονίας
4. Ανδανίας 5. Άριος 6. Αριστομένους
7. Αυλώνος 8. Ανδριτσαίνης 9. Βουφράδος
10. Δωρίου 11. Εράνης 12. Εύας
13. Θουρίας 14. Ιθώμης 15. Καλαμών
16. Κολωνίδων 17. Κυπαρισσίας 18. Μεθώνης
19. Οιχαλίας 20. Παμίσου 21. Πλαταμώδους
22. Πεταλιδίου 23. Πυλίων 24. Τριπύλης
25. Φλεσσιάδας 26. Αλιφείρας 27. Αρήνης
28. Βώλακος 29. Σκυλλούντος 30. Φιγαλείας
31. Αμφείας.
Περίοδος Γεωργίου Α΄
Το 1899 ο Νομός Μεσσηνίας χωρίζεται, με το Ν. ΒΔΧ΄ 6/8-7-1899 ΦΕΚ Α 136/1899
«Περί διοικητικής Διαιρέσεως τους κράτους» ο Νομός Μεσσηνίας διαιρέθηκε σε 2 Νομούς
Α. Το Νομό Τριφυλίας
Β. Το Νομό Μεσσηνίας
Α. Ο Νομός Τριφυλίας είχε 2 επαρχίες
α1. Την επαρχία Ολυμπίας – Φανάρι
α2. Την επαρχία Τριφυλίας - Κυπαρισσία
Β. Ο Νομός Μεσσηνίας είχε 3 επαρχίες
β1. Την επαρχία Καλαμών – Καλάμαι
β2. Την επαρχία Μεσσήνης – Μεσσήνη
β3. Την επαρχία Πυλίας - Πύλος
ΝΟΜΟΣ ΤΡΙΦΥΛΙΑΣ 1899
Α1 Επαρχία Ολυμπίας Δήμοι 1899
Α11. Ανδριτσαίνης Ανδρίτσαινα
Α12. Αλιφείρας Ζάχα
Α13. Αρίνης Ζαχάρω
Α14. Βώλακος Αγουλινίτσα
Α15. Σκυλούντος Κρέσταινα
Α16. Φιγαλείας Ζούρτσα
Α2 Επαρχία Τριφυλίας Δήμοι 1899
Α21. Κυπαρισσίας Κυπαρισσία
Α22. Αετού Αετός
Α23. Αυλώνος Σιδηρόκαστρο
Α24. Δωρίου Φάρι
Α25. Εράνης Φιλιατρά
Α26. Πλαταμώδους Γαργαλιάνοι
Α27. Τριπύλης Ραπτόπουλο
Α28. Φλεσσιάδος Λιγούδιστα.
Πηγή : Τα Κάστρα της Μεσσηνίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου